Chủ Nhật, 10 tháng 7, 2022

CÂU ĐỐI CỦA BỐ VÀ NƯỚC VIỆT BUỒN

Đã mấy chục năm trôi qua, ký ức dần nhạt nhòa vẫn đọng lại hình ảnh âm thanh của những đêm mưa, ta lơ mơ chìm vào trong giấc ngủ tuổi thơ giữa đầy ắp tình yêu thương, trong tiếng ngâm của bố ru ta hòa lẫn tiếng mưa đêm rơi lộp bộp trên mái lá ở căn nhà vùng ngoại ô Sài Gòn.

Đó có thể là những câu ca dao buồn man mác:

Buồn trông con nhện giăng tơ
Nhện ơi, nhện hỡi nhện chờ mối ai?
Buồn trông chênh chếch sao Mai
Sao ơi sao hỡi nhớ ai sao mờ

Hay những câu thơ đầy nỗi niềm khắc khoải:

Nước non nặng một lời thề
Nước đi đi mãi không về cùng non
Nhớ lời nguyện nước thề non
Nước đi chưa lại non còn đứng không

Hoặc có khi là những câu nhạc Phạm Duy:

Mẹ Việt Nam không son không phấn
Mẹ Việt Nam chân lấm tay bùn
Mẹ Việt Nam không quen nhung gấm
Mẹ Việt Nam quen áo nâu sồng

Bố ta (thứ hai từ trái sang) và các bạn - những "sĩ phu Bắc Hà" -
tại Đại Học Văn Khoa Sài Gòn năm 1964

Những lời thơ, câu nhạc ấy cứ thế thẩm thấu sâu dần trong ta theo năm tháng và có lẽ cũng góp phần tạo nên tính cách ta khi khôn lớn.

Ta cũng bị ảnh hưởng từ những buổi chuyện trò của bố ta cùng các bạn, nhớ lại những chú bác bạn bè của bố ta xưa, bấy giờ đa số là "những chàng trai nước Việt" (1) lưu lạc phương Nam mang theo khí chất "sĩ phu Bắc Hà", cùng nuôi "chí làm trai dặm nghìn da ngựa, gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao" (2).

Bố ta từng lọ mọ gửi gắm ước vọng vào câu đối đầy khẩu khí, tặng cho thằng con treo ở công ty:

“Rồng Việt Dựng Xây Non Nước Việt
Người Nam Tô Điểm Đất Trời Nam

Đôi câu đối tại văn phòng công ty (năm 2011)

Than ôi, chưa làm được điều gì to lớn để thỏa chí bình sinh “đã mang tiếng ở trong trời đất, phải có danh gì với núi sông” thì ta đã kịp mỏi gối chồn chân, nước Việt vẫn buồn, còn bố ta thì đã về cõi thiên thu!

Sài Gòn, Tuần lễ thứ 3 bố mất, 10/07/2022

(1): "Tuấn chàng trai nước Việt" là một tác phẩm của Nguyễn Vỹ
(2): Hai câu thơ trong Chinh Phụ Ngâm của Đặng Trần Côn, do Đoàn Thị Điểm dịch